W czasach, gdy chcemy wyglądać lepiej i być dłużej sprawni, bez wytchnienia poszukujemy czegoś, co pomoże nam to osiągnąć. Kolagen to bardzo doceniany związek zarówno w obszarze zdrowotnym, jak i urodowym. Ogrom jego właściwości bez wątpienia zachęca do stosowania go w celu zwiększenia sprawności czy poprawy wyglądu. U ludzi wyodrębniono aż 28 typów kolagenu, który stanowi aż 25% całkowitej masy białek w naszym organizmie!
Kolagen - czym jest i czy warto go stosować?
Kolagen to białko, które występuje w naszych tkankach. W skórze, ścięgnach, chrząstkach, naczyniach krwionośnych oraz w kościach i zębach możemy znaleźć różne typy kolagenu. Z tego powodu jest tak istotny dla naszego zdrowia, ma znaczenie w rozwoju organizmu oraz jego starzeniu się.
Jak kolagen wpływa na organizm?
- Oddziałuje na stan i elastyczność tkanek oraz ich regenerację.
- Wspiera rozwój narządów.
- Bierze udział w gojeniu ran.
- Uczestniczy we wzroście nowych komórek oraz poprawie ich żywotności.
Każdy typ kolagenu odgrywa niezwykle znaczącą rolę dla organizmu, nawet jeżeli występuje w niewielkiej ilości. Dla przykładu, typ I kolagenu znajduje się w skórze, kościach, zębach, ścięgnach czy więzadłach. Wpływa na przykład na naszą cerę, włosy, paznokcie (ich jakość) oraz stawy i ich sprawność. Właśnie dlatego jest on najbardziej popularny pod kątem suplementacji. Temu typowi towarzyszy często typ III oraz V, które również występują w podobnych obszarach. Typ II kolagenu znajdziemy między innymi w chrząstkach stawowych (stąd popularność tego typu u sportowców w przypadku kontuzji). Typ III kolagenu bierze udział na przykład w gojeniu ran.
Dużą rolę odgrywa tutaj również witamina C, która bierze udział w syntezie kolagenu. Jeżeli jej ilość nie jest wystarczająca, włókna kolagenowe osłabiają się.
Jako że kolagen jest obecny w chrząstkach i kościach, jego zmniejszanie się wraz z wiekiem będzie skutkować pogorszeniem się ich stanu. Niższy poziom kolagenu wpływa również na spadek masy mięśniowej czy spowolnienie gojenia się ran. Mówiąc wprost - są to typowe oznaki starzenia się.
A jak temu zapobiec? Jak można uzupełnić kolagen?
Kolagen w jedzeniu - ratunek na starzenie się?
Jak zostało wspomniane wyżej, kolagen to białko. Składa się ono głównie z 4 aminokwasów: proliny, glicyny, hydroksyproliny i hydroksylizyny. Te aminokwasy znajdują się w każdym źródle białka - w takim zestawie lub częściowo, gdy mówimy o białku niepełnowartościowym (np. roślinnym).
A gdzie kolagen występuje w jedzeniu? Kolagen można dostarczać do organizmu spożywając różne produkty, które zawierają w sobie żelatynę (czyli białko uzyskiwane w procesie hydrolizy kolagenu zwierzęcego).
Będą to np.:
- różnego rodzaju galaretki: te słodkie lub na słono (mięso/ryba w galarecie),
- przetwory mięsne (i inne produkty przetworzone), zawierające żelatynę,
- wywar długo gotowany na kościach i kurzych łapkach.
Oczywiście warto zwrócić uwagę na to, że nigdy nie możemy być pewni ilości kolagenu z pożywienia. W związku z tym, jego dostarczanie z jedzeniem niekoniecznie będzie wystarczające dla naszego zapotrzebowania czy celów. I tutaj wchodzą one - suplementy diety zawierające kolagen.
Dlaczego kolagen rybi?
Kolagen rybi to związek, który zawiera głównie kolagen I typu. To właśnie on jest najpowszechniejszy w naszym ciele i ma najwięcej "obowiązków". Kolagen typu I znajduje się w skórze, ścięgnach, więzadłach, kościach, zębinie i innych tkankach łącznych (ale tych, które nie są chrząstką).
Wpłynie pozytywnie na różne obszary w naszym organizmie - od poprawionej jakości cery, aż po zmniejszenie się widoczności cellulitu.
Ciekawostka
Do prawidłowej syntezy kolagenu niezbędna jest odpowiednia ilość witaminy C. Z tego też powodu, warto zadbać o dostarczanie jej wraz z dietą. Gdy zdecydujesz się na suplement sprawdź, czy zawiera on witaminę C (co będzie dużym ułatwieniem w stosowaniu i lepszej wchłanialności). Forma hydrolizatu dodatkowo poprawi wchłanialność suplementu i zmaksymalizuje jego działanie.
Po co przyjmować kolagen, skoro jest białkiem i ulega trawieniu?
Tutaj warto wspomnieć o tym, że jedna ze składowych kolagenu (hydroksyprolina) jest oporna na enzymy trawienne - może przenikać przez barierę jelit. Będąc w odpowiednim miejscu stymuluje produkcję kolagenu, jednocześnie obniżając aktywność enzymów, które go rozkładają.
Również podniesienie poziomu tych aminokwasów (czyli "rozbitego" kolagenu w procesie trawienia) będzie sprawdzać się u osób, które mają mają niedobory białka. Dzięki temu endogenny kolagen będzie miał więcej materiałów, by zostać wyprodukowanym.
Poparte nauką
Istnieje szereg badań naukowych dla kolagenu, oto niektóre z nich:
- Skóra, włosy i paznokcieTo badanie potwierdziło, że starzenie się skóry można rozwiązać za pomocą składników odżywczych, które są w stanie przywrócić skórze nawilżenie, elastyczność i gęstość.Czytaj więcejŹródło:
Bolke L, Schlippe G, Gerß J, Voss W.A Collagen Supplement Improves Skin Hydration, Elasticity, Roughness, and Density: Results of a Randomized, Placebo-Controlled, Blind Study. Nutrients. 2019.
- Skóra, włosy i paznokcieBadanie to wykazało, że codzienne przyjmowanie BCP przyspieszyło wzrost paznokci i poprawiło łamliwość paznokci w połączeniu ze znacznym spadkiem częstości ich łamania.Źródło:
Hexsel D, Zague V, Schunck M, Siega C, Camozzato FO, Oesser S.Oral supplementation with specific bioactive collagen peptides improves nail growth and reduces symptoms of brittle nails. J Cosmet Dermatol. 2017.
- Skóra, włosy i paznokcieCP (Peptydy kolagenowe) pochodzące z ryb są bardzo obiecujące jako naturalny suplement o właściwościach przeciwstarzeniowych skóry.Źródło:
Koizumi S., Inoue N., Shimizu M., Kwon CJ, Kim HY, Park KSEffects of Dietary Supplementation with Fish Scales-Collagen Peptides on Skin Parameters and Condition: A Randomized, Placebo-Controlled, Double-Blind Study . Int. J. Pept. Res. Ther. 2017.
- Skóra, włosy i paznokcieNa podstawie aktualnych danych można stwierdzić, że długotrwała terapia doustnym BCP prowadzi do poprawy cellulitu i pozytywnie wpływa na skórę.Źródło:
Schunck M, Zague V, Oesser S, Proksch E.Dietary Supplementation with Specific Collagen Peptides Has a Body Mass Index-Dependent Beneficial Effect on Cellulite Morphology. J Med Food. 2015.
- Kości i stawyU badanych nastąpiła znaczna poprawa komfortu stawu kolanowego oceniana za pomocą wizualnych skal analogowych do oceny bólu i podskali bólu Womaca.Źródło:
Benito-Ruiz P, Camacho-Zambrano MM, Carrillo-Arcentales JN, Mestanza-Peralta MA, Vallejo-Flores CA, Vargas-López SV, Villacís-Tamayo RA, Zurita-Gavilanes LA. A randomized controlled trial on the efficacy and safety of a food ingredient, collagen hydrolysate, for improving joint comfort. Int J Food Sci Nutr. 2009.
- Skóra, włosy i paznokcieUdowodniono, że codzienne spożywanie hydrolizowanego kolagenu w różnych dawkach, z różnych źródeł, może przynieść organizmowi wiele korzyści.Źródło:
Lupu MA, Gradisteanu Pircalabioru G, Chifiriuc MC, Albulescu R, Tanase C. Beneficial effects of food supplements based on hydrolyzed collagen for skin care (Review).Exp Ther Med. 2020.