Ostatnie lata przyniosły wzrost świadomości społeczeństwa na temat szeroko pojętego zdrowego stylu życia. Częściej wybieramy produkty nieprzetworzone, uczęszczamy na siłownię, wybieramy odpowiednio dobraną suplementację pod wyniki badań z krwi. Dużą popularnością cieszą się również produkty zaliczane do tzw. super foods- żywności funkcjonalnej, która oprócz podstawowej roli odżywczej niesie również korzyści prozdrowotne. Czy grzyby możemy zaliczyć do tej grupy? Przekonajmy się.
Kilka słów o Cordyseps sinensis
Cordyceps sinensis (maczużnik chiński) jest pasożytniczym grzybem należącym do rodziny Clavicipitaceae. Od dawna jest częścią tradycyjnej medycyny chińskiej wykazując wiele właściwości. (1) Rodzaj Cordyceps obejmuje około 400 różnych gatunków, co sprawia, że są bardzo trudne do zidentyfikowania. Pierwsze raporty o zastosowaniu grzybni maczużnika sięgają 1400 roku, kiedy to była wykorzystywana przez tybetańskich lekarzy. Liczne doniesienia naukowe ostatnich lat sprawiły, że zapotrzebowanie na te grzyby wzrosło. Cordyceps sinensis jest najlepiej znany ze swoich właściwości wzmacniających organizm.
Cordyceps sinensis: (3), (4), (5)
- podnosi odporność organizmu
- jest silnym przeciwutleniaczem
- zwiększa wydajność sportową
- łagodzi objawy stresu
Co znajdziemy w ekstrakcie z grzybni Cordyceps sinensis?
Maczużnik chiński charakteryzuje się obecnością dobrze przyswajalnego białka, którego zawartość wynosi 1,5- 3,6%. Za jego wysoką wartość odżywczą odpowiada kombinacja aminokwasów obejmująca również wszystkie aminokwasy egzogenne, które nie są syntetyzowane w naszym organizmie. Znajdziemy tam również niewielkie ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, z czego w największej objętości występuje kwas oleinowy i linolenowy. Ponadto grzybnia Cordycepsu jest również źródłem witamin takich jak B2, B3, B9, C, B12 oraz witaminy E. (6)
Związki bioaktywne kordycepsu: (7), (8)
- polisacharydy: jest to bardzo liczna grupa związków występująca w grzybach, a w szczególności glukany różniące się między sobą wielkością cząsteczek, masą cząsteczkową oraz aktywnością biologiczną.
- kordycepina: nukleozyd, jedna z głównych substancji bioaktywnych grzybów z rodzaju Cordyceps.
- adenozyna: organiczny związek chemiczny z grupy nukleozydów, który spełnia w naszym organizmie szereg funkcji związanych z procesami biochemicznymi, takimi jak transport energii, przekazywanie informacji genetycznej a także udział w neuroprzekaźnictwie.
Bezpieczeństwo spożywania grzybów leczniczych
Maczużnik chiński został zaliczony przez FDA (Amerykański Urząd ds. Żywności i Leków) jako żywność ogólnie uznaną za bezpieczną. Amerykańska Akademia Nauk uznała gatunek grzyba Cordyceps sinensis za potencjalnie bezpieczny i przynoszący korzyści zdrowotne. Ponadto Europejska Komisja ds. żywności funkcjonalnej zaklasyfikowała maczużnika chińskiego do grupy nutraceutyków. Przyjmowanie ekstraktów z kordycepsu w odpowiednich ilościach nie powoduje wystąpienia działań niepożądanych mogących negatywnie wpłynąć na zdrowie. (9)
Dostępne obecnie na rynku preparaty dietetyczne zawierające ekstrakty z grzybni Cordyceps sinensis zawierają zazwyczaj od 600-750 mg. Warto zwrócić uwagę na ilość kordycepiny oraz adenozyny zawartych w ekstrakcie. (10)
Cordyceps, a procesy anti-aging?
Czy ekstrakt z grzybni Cordyceps sinensis faktycznie hamuje procesy starzenia się organizmu? W pewnym stopniu, tak! Jak pisaliśmy wcześniej maczużnik wykazuje bardzo silne właściwości przeciwutleniające, co oznacza, że „wymiata” z naszego organizmu wolne rodniki oraz obniża poziom stresu oksydacyjnego w komórkach. Jest to dość powszechne działanie, ale zobaczmy jak przebiega to dokładnie. W badaniu na modelach zwierzęcych doprowadzono do indukowanych procesów starzenia, po czym zaczęto podawać zwierzętom wyciąg z Cordycepsu i badać ich funkcje. Obserwując strukturę hipokampu (elementu układu limbicznego odpowiedzialnego głównie za procesy pamięciowe) zauważono efekt konserwujący na jego strukturę, jaki wywołał ekstrakt. Poprawiła się aktywność enzymów antyoksydacyjnych, a obniżone zostały wskaźniki starzenia, takie jak aktywność peroksydacji lipidów oraz monoaminooksydazy B. Jak widzimy Cordyceps faktycznie dość silnie wpływa na cofnięcie się pewnych procesów związanych ze starzeniem organizmu. Nie jest to wygładzenie zmarszczek, a coś o wiele ważniejszego.
Poparte nauką
Istnieje szereg badań naukowych dla Cordyceps sinensis, oto niektóre z nich:
- Kondycja organizmuTo badanie potwierdziło, że suplementacja ekstraktem z grzybni poprawia wydajność ćwiczeń i może przyczyniać się do dobrego samopoczucia u zdrowych starszych osób.Źródło:
Steve Chen , Zhaoping Li, et al. Effect Of Cs-4 (Cordyceps Sinensis) On Exercise Performance In Healthy Older Subjects: A Double-blind, Placebo-controlled Trial. J Altern Complement Med. (2010).
- Anti-agingC. sinensis może być stosowany jako środek przeciwdziałający skutkom stresu oksydacyjnego.Źródło:
Jovana D Vasiljevic, Lada P Zivkovic, et al.Cordyceps sinensis: Genotoxic Potential in Human Peripheral Blood Cells and Antigenotoxic Properties Against Hydrogen Peroxide by Comet Assay.Altern Ther Health Med. (2016)
Nucleosides, a valuable chemical marker for quality control in traditional Chinese medicine Cordyceps. Xiao JH, Qi Y, Xiong Q Recent Pat Biotechnol. 2013 Aug; 7(2):153-66.
Comparison of protective effects between cultured Cordyceps militaris and natural Cordyceps sinensis against oxidative damage. Yu HM, Wang BS, Huang SC, Duh PD J Agric Food Chem. 2006 Apr 19; 54(8):3132-8.
C. sinensis ablates allograft vasculopathy when used as an adjuvant therapy with cyclosporin A Jordan JL, Hirsch GM, Lee TD Transpl Immunol. 2008 Jul; 19(3-4):159-66.
Lo H.-C., Hsu T.-H., Tu S.-T., Lin K.-C. Anti-hyperglycemic activity of natural and fermented Cordyceps sinensis in rats with diabetes induced by nicotinamide and streptozotocin. The American Journal of Chinese Medicine. 2006;34(5):819–832.
Kuo C.-F., Chen C.-C., Lin C.-F., et al. Abrogation of streptococcal pyrogenic exotoxin B-mediated suppression of phagocytosis in U937 cells by Cordyceps sinensis mycelium via production of cytokines. Food and Chemical Toxicology. 2007;45(2):278–285.
Liu Y, Wang J, Wang W, Zhang H, Zhang X, Han C. The Chemical Constituents and Pharmacological Actions of Cordyceps sinensis. Evid Based Complement Alternat Med. 2015;2015:575063.
Determination of nucleotides, nucleosides and their transformation products in Cordyceps by ion-pairing reversed-phase liquid chromatography-mass spectrometry. Yang FQ, Li DQ, Feng K, Hu DJ, Li SP J Chromatogr A. 2010 Aug 20; 1217(34):5501-10.
Optimization of CEC for simultaneous determination of eleven nucleosides and nucleobases in Cordyceps using central composite design. Yang FQ, Li S, Li P, Wang YT Electrophoresis. 2007 Jun; 28(11):1681-8.
Holliday J., Cleaver M., Wasser S.P. Encyclopedia of dietary supplements. Taylor & Francis Publishing; 2005. Cordyceps.
Ji D.-B., Ye J., Li C.-L., Wang Y.-H., Zhao J., Cai S.-Q. Antiaging effect of Cordyceps sinensis extract. Phytotherapy Research. 2009;23:116–122