Słysząc słowo „aminokwas” wiele osób myśli automatycznie o sporcie i odżywkach białkowych, które można spotkać na półkach w siłowniach i sklepach sportowych. I nie jest to oczywiście złe skojarzenie, gdyż faktycznie aminokwasy przyczyniają się do wzrostu masy mięśniowej, gdyż są jednostkami budulcowymi białek.
Należy jednak pamiętać, że wiele z nich pełni w organizmie inne funkcje, z którymi wiąże się m.in. regulowanie podstawowych procesów życiowych. Związki takie jak aminokwasy nie są zarezerwowane dla sportowców, wszyscy powinniśmy zwrócić uwagę na role jakie spełniają w utrzymaniu zdrowia, a ich suplementacja nie jest przeznaczona tylko dla osób chcących zbudować masę mięśniową.
Czym jest L-cysteina i dlaczego nie powinniśmy zapominać o tym związku?
Charakterystyka ogólna
L-cysteina jest aminokwasem endogennym, co oznacza, iż nasz organizm potrafi go sam wytworzyć, ale nie zawsze w wystarczających ilościach. Jest obecna w organizmie poprzez wchłanianie z pożywienia, proces transsulfuracji z degradacji L-metioniny i rozpad białek endogennych (1).
L-cysteina bierze udział w regulacji metabolizmu składników odżywczych, regulowaniu poziomu stresu oksydacyjnego i fizjologicznych szlaków sygnałowych poprzez produkcję glutationu i tauryny (2). Jest to bardzo ważny aminokwas dla naszego organizmu, gdyż jest w pewnym stopniu odpowiedzialny za utrzymanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi, a jego udział w produkcji glutationu- jednego z silniejszych przeciwutleniaczy.
L-cysteina w diecie
Jak wszystkie aminokwasy, tak i ten jest obecny w żywności bogatej w białko. Można więc się domyślać, że to produkty mięsne będą jego głównym źródłem.
Zapotrzebowanie na L-cysteinę wynosi 1400 mg, co oznacza, że aby dostarczyć sobie odpowiednie ilości tego aminokwasu nie należy ograniczać się do spożycia jednego produktu zawierającego jego większe ilości i brać pod uwagę, iż nie zawsze biodostępność będzie jednakowa (3).
Gdzie znajdziemy L-cysteinę? (4)
- w mięsie – 220-240 mg/100 g
- w łososiu – 219 mg/100 g
- w soli (ryba) – 362 mg/100 g
- w parmezanie – 246 mg/100 g
- w jaju kurzym – 272 mg/100 g
- w pistacjach – 449 mg/100 g
- w orzechach włoskich – 208 mg/100 g
- w nasionach słonecznika – 451 mg/100 g
- w soi – 655 mg/100 g
Podane ilości L-cysteiny w produktach spożywczych mogą się różnić w zależności od pochodzenia produktu, obróbki termicznej, czasu przechowywania i innych czynników wpływających na jakość pożywienia.
Ważne jest obserwowanie swojego organizmu i profilaktyczne badania oraz sprawdzanie poziomu stężenia witamin we krwi, aby móc wyeliminować pewne przyczyny występowania danych objawów.
L-cysteina, a jelita?
Co one mają ze sobą wspólnego? Okazuje się, że całkiem dużo. Jelita są odpowiedzialne za wchłanianie substancji odżywczych, metabolizowanie ich i zapewnianie odpowiedniego środowiska drobnoustrojom jelitowym nazywanym mikrobiotą jelitową (5).
Białka błony śluzowej jelit oraz mucyny, dzięki którym zapewniona zostaje integralność jelit są bogate w L-cysteinę. Tym samym wpływa ona na zachowanie prawidłowych funkcji jelit oraz ich struktury.
Przed rozpoczęciem suplementacji zachęcamy do wykonania badań profilaktycznych i oznaczenia poziomu witamin.
Poparte nauką
Istnieje szereg badań naukowych dla l-cysteiny, oto niektóre z nich:
- Skóra, włosy i paznokcieUdowodniono, że standardowe białka zawierające aminokwasy siarkowe: cysteinę i metioninę są podstawowym elementem diety warunkującej budowanie włosów.Źródło:
Goluch-Koniuszy ZS.Nutrition of women with hair loss problem during the period of menopause. Prz Menopauzalny. 2016.
- Anti-agingBadanie udowodniło, że zwiększenie spożycia cysteiny pośredniczy w zmniejszeniu stresu oksydacyjnego.Źródło:
Blouet C, Mariotti F, Azzout-Marniche D, Mathé V, Mikogami T, Tomé D, Huneau JF.Dietary cysteine alleviates sucrose-induced oxidative stress and insulin resistance. Free Radic Biol Med. 2007.
L-cysteine supplementation attenuates local inflammation and restores gut homeostasis in a porcine model of colitis. Kim CJ, Kovacs-Nolan J, Yang C, Archbold T, Fan MZ, Mine Y Biochim Biophys Acta. 2009 Oct; 1790(10):1161-9.
Effects of amino acids on acute alcohol intoxication in mice--concentrations of ethanol, acetaldehyde, acetate and acetone in blood and tissues. Tsukamoto S, Kanegae T, Nagoya T, Shimamura M, Mieda Y, Nomura M, Hojo K, Okubo H Arukoru Kenkyuto Yakubutsu Ison. 1990 Oct; 25(5):429-40.
Thakurta, I. G., Chattopadhyay, M., Ghosh, A., Chakrabarti, S., Dietary supplementation with N-acetyl cysteine, alphatocopherol and alpha-lipoic acid reduces the extent of oxidative stress and proinflammatory state in aged rat brain. Biogerontology 2012, 13, 479–488.
Sekhar, R. V., Patel, S. G., Guthikonda, A. P., Reid, M. et al., Deficient synthesis of glutathione underlies oxidative stress in aging and can be corrected by dietary cysteine and glycine supplementation. Am. J. Clin. Nutr. 2011, 94, 847–853.
Badaloo, A., Hsu, J. W., Taylor-Bryan, C., Green, C. et al., Dietary cysteine is used more efficiently by children with severe acute malnutrition with edema compared with those without edema. Am. J. Clin. Nutr. 2012, 95, 84–90.