Zbadaj temat
Brązowy tłuszcz, metabolizm i zdrowsze serce
dr Joanna Wojsiat3 minuty czytania
Tkanka tłuszczowa - biała czy brunatna?
U ludzi występują dwa główne rodzaje tkanki tłuszczowej: tkanka tłuszczowa biała (white adipose tissue - WAT) oraz brunatna (brown adipose tissue - BAT). Wymienia się także tkankę tłuszczową różową (pink adipose tissue - PAT), która bierze udział w produkcji mleka u kobiet w okresie ciąży i laktacji.
Główną cechą WAT jest gromadzenie substratu energetycznego jakim są trójglicerydy, natomiast funkcją BAT wytwarzanie ciepła (tzw. termogeneza). Brunatna tkanka tłuszczowa chroni przed chorobami metabolicznymi i pozwala utrzymać zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Występuje tylko u ssaków, a jej kolor wynika z dużej ilości mitochondriów.
Proporcja obu rodzajów tkanki tłuszczowej zmienia się wraz z wiekiem i jest zależna od kondycji zdrowotnej. Człowiek największą ilość tkanki tłuszczowej brunatnej ma tuż po urodzeniu. Zlokalizowana jest ona głównie w okolicy międzyłopatkowej, wzdłuż kręgosłupa, na szyi i w okolicy nerek. Pozwala na wytworzenie dużej ilości ciepła i zapewnia utrzymanie stałej temperatury wewnątrz ciała. Wykazano, że ilość BAT znacząco maleje wraz z wiekiem oraz ze wzrostem masy ciała
Wyniki badania opublikowane w prestiżowym czasopiśmie naukowym Nature wykazały, że ilość brunatnej tkanki tłuszczowej w ciele jest istotnie związana ze zdrowiem metabolicznym.
Za pomocą pozytronowej tomografii emisyjnej (PET) naukowcy przeanalizowali 134 529 skanów od 52 487 pacjentów. Wykazano, że osoby z większym poziomem BAT cechowała mniejsza częstotliwość incydentów sercowo-naczyniowych oraz problemów ze zdrowiem metabolicznym. Obecność BAT była skorelowana z niższym ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2, dyslipidemii, choroby wieńcowej, choroby naczyń mózgowych, zastoinowej niewydolności serca i nadciśnienia tętniczego.
Jak zwiększyć zawartość BAT a zmniejszyć WAT w organizmie?
Wykazano, że obniżona temperatura otoczenia powoduje przemianę dojrzałych komórek białej tkanki tłuszczowej w komórki tkanki brunatnej - BAT zwiększa swoją masę w wyniku ekspozycji na zimno (nawet przebywanie kilka godzin w temperaturze 16-17 stopni Celsjusza). Aktywność fizyczna (spontaniczna - tzw. NEAT oraz zaplanowana) i prawidłowo zbilansowana, odżywcza dieta sprzyja utracie nadmiaru białej tkanki tłuszczowej
Newsletter
Zapisz się, aby otrzymywać najlepsze oferty i zyskać dostęp do porad naszych ekspertów.
Źródła wiedzy
1. Becher, T., Palanisamy, S., Kramer, D.J. et al. Brown adipose tissue is associated with cardiometabolic health. Nat Med 27, 58–65 (2021).
2. Gaspar RC, Pauli JR, Shulman GI, Muñoz VR. An update on brown adipose tissue biology: a discussion of recent findings. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2021 Mar 1;320(3):E488-E495.
3. Wibmer AG, Becher T, Eljalby M, Crane A, Andrieu PC, Jiang CS, Vaughan R, Schöder H, Cohen P. Brown adipose tissue is associated with healthier body fat distribution and metabolic benefits independent of regional adiposity. Cell Rep Med. 2021 Jul 7;2(7):100332.