Jak starzeje się skóra? Wywiad z dr Alicją Śliwowską

Skóra to nasz największy organ i na niej najbardziej widać upływający czas. Wyjaśnij proszę, co przyspiesza starzenie się skóry.

Alicja Śliwowska: Starzenie się skóry, podobnie jak całego organizmu, jest procesem naturalnym i nieodwracalnym. Polega nie tylko na zmniejszeniu aktywności biologicznej komórek, obniżeniu odporności na czynniki stresowe, przy jednoczesnym dłuższym czasie potrzebnym na regenerację. Zmiany te uwarunkowane są nie tylko czynnikami wewnętrznymi, ale i zewnętrznymi. Niewątpliwie na proces starzenia się skóry wpływ ma promieniowanie UV, które wywołuje m.in. stres oksydacyjny i stan zapalny. Do tego zanieczyszczenia powietrza, smog, czy palenie papierosów, co na starzenie się skóry ma ogromny wpływ. Oczywiście nie można pominąć pielęgnacji, diety czy prawidłowego rytmu dobowego, bo one także mają znaczenie i odznaczają się na naszej skórze.

A kiedy te zmiany następują? Czy jest jakaś granica wieku, po przekroczeniu której powinniśmy zacząć profilaktykę anti-aging?

A.Ś.: Jest to kwestia bardzo indywidualna i oczywiście trudno mówić o granicy wieku. Wiemy jednak, że już około 26 roku życia spada synteza kolagenu i elastyny w naszym organizmie. Oznacza to, że skóra znacznie wolniej się regeneruje, w dodatku gruczoły łojowe tracą swoją aktywność. Może to powodować suchość skóry i utratę elastyczności. Skóra staje się cieńsza i bardziej wiotka. Dzięki odpowiedniej pielęgnacji połączonej z zabiegami kosmetycznymi, czy utrzymaniu zdrowego trybu życia, możemy utrzymać młody  wygląd na dłużej.

Które fragmenty skóry starzeją się najszybciej i dlaczego?

A.Ś.: Mówi się, że wiek najbardziej widać po naszych dłoniach, szyi i oczywiście twarzy. Wynika to z tego, że te fragmenty skóry są najbardziej wystawione na promieniowanie UV. O ile na skórę twarzy nakładamy kremy z filtrami SPF, to o dekolcie czy dłoniach niestety zapominamy. Na skórze twarzy, zwłaszcza w okolicy oczu pojawiają się zmarszczki mimiczne, które co prawda nie są oznaką starzenia się, jednak z biegiem lat te drobne linie pogłębiają się. To dlatego, że obszar wokół oczu ma mniej gruczołów łojowych i szybciej traci elastyczność.

Czy można spowolnić proces starzenie się skóry? Jeśli tak, to w jaki sposób?

A.Ś.: Jak wiemy cudów nie ma, czasu nie zatrzymamy, ale możemy spowolnić jego działanie, aby nasza skóra była w dobrej kondycji i nie traciła swojego młodzieńczego blasku. Zaczynając od podstaw, na pewno kluczowa jest odpowiednia dieta. To, co mamy na talerzu w dużej mierze wpływa na to, jak wygląda nasza skóra. Powinniśmy unikać żywności, która jest wysokoprzetworzona, a wybierać produkty bogate w antyoksydanty. Powinna również uwzględniać nasze indywidualne zapotrzebowanie, zwłaszcza, jeśli w naszym organizmie wykryto niedobory witamin czy składników mineralnych. Ogromne znaczenie ma też spożywanie produktów bogatych w kwasy tłuszczowe omega 3, a jeśli nie spożywamy zbyt wielu ryb, powinniśmy zadbać o suplementację. Pamiętajmy również o witaminie D, którą powinniśmy suplementować przez cały rok, nie tylko w sezonie jesienno-zimowych, choć oczywiście ilość witaminy powinna być dobrana do aktualnych potrzeb. Jeśli chodzi o antyoksydanty, to np. kurkumina wykazuje działanie przeciwzapalne.

A co oprócz diety może pomóc w zachowaniu młodej skóry?

A.Ś. Dbajmy o aktywność fizyczną! Znajdźmy swoją ulubioną formę, która sprawia nam radość. Może to być bieganie, fitness lub choćby codzienny spacer. Jeśli na co dzień ćwiczysz i jesteś w tym bardziej zaawansowana, spróbuj ćwiczeń o większej intensywności, np. HIIT. Badania wykazały, że zwiększają aktywność telomerazy, enzymu, który chroni nasze DNA i przyczynia się do wzrostu i replikacji komórek. Dodatkowo, ćwiczenia pomagają nam rozładować napięcie i stres, które także przyczyniają się do tego, jak wygląda nasza skóra. To wszystko są naczynia powiązane.

Gdybyś miała wymienić składniki, które powinny znaleźć się na naszej półce z kosmetykami, to co by to było?

A.Ś.: Mówiąc najogólniej, w naszej pielęgnacji powinny znaleźć się antyoksydanty, retinoidy, peptydy i koniecznie kremy z filtrem SPF. Zaczynając od ostatnich, produkty te chronią naszą skórę przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych, dlatego powinniśmy traktować je jako must have profilaktyki przeciwstarzeniowej! I to nie tylko w dni słoneczne, ale przez cały rok, gdyż promienie UVA docierają do naszej skóry nawet przez chmury, a także szyby okienne. Kupując produkt z filtrem SPF, upewnij się, że chroni zarówno przed UVB i UVA. Dalej, antyoksydanty. To kolejni sprzymierzeńcy naszej skóry. Chronią nasze komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Najbardziej znanym antyoksydantem jest witamina C oraz jej pochodne, ale do tej grupy zaliczymy również inne  skuteczne składniki, takie jak witamina E, kurkumina, resweratrol czy octan zingeronu. Nasza skóra pokocha również peptydy, które modulują w skórze uwalnianie neuroprzekaźników, wywołujących skurcz mięśni. To dzięki nim skóra odzyskuje wygładzenie. Dzięki niewielkim rozmiarom cząsteczek łatwo przenikają przez barierę naskórkową i są dobrze tolerowane przez skórę, wiele z nich naśladuje te naturalnie występujące w skórze.

Wspomniałaś jeszcze o retinoidach. Czy rzeczywiście są w stanie zapobiegać starzeniu się skóry?

A.Ś. Zdecydowanie tak. Retinoidy to obecnie jedne z najbardziej skutecznych składników kosmetyków, które stosowane regularnie, mogą poprawić kondycję skóry z pierwszymi oznakami starzenia. Są to cząsteczki, które m.in. stymulują produkcję kwasu hialuronowego, regulują procesy odnowy naskórka, a po dotarciu do skóry właściwej (częściowo) stymulują syntezę kolagenu. Wprowadzając do pielęgnacji retinoidy, należy być ostrożnym i pamiętać o procesie retynizacji, czyli czasie, w którym skóra przyzwyczaja się do działania retinoidów. Okres ten może trwać od 6 do 12 tygodni. Uważam retinoidy za przełom w pielęgnacji skóry.

A.R. Alicjo, dziękuję za rozmowę i wyjaśnienie jak możemy opóźnić starzenie się skóry.

A.Ś. Dziękuję.