Samopoczucie
Jakie są objawy mgły mózgowej i jak sobie z nimi radzić?
12 minut czytania
Z pojęciem „mgła mózgowa” można było się spotkać znacznie częściej niż zwykle w czasie pandemii koronawirusa. Jednak wirus SARS-CoV-2 to nie jej jedyna przyczyna. Zastanawiasz się, czym jest mgła mózgowa, jakie czynniki mogą ją powodować i jak sobie radzić z objawami ze strony układu nerwowego? Poznaj odpowiedzi na te ważne pytania.
Co to jest mgła mózgowa?
Mgła mózgowa (brain fog) to potoczne określenie stanu związanego z pogorszeniem percepcji, koncentracji oraz interpretacji wrażeń zmysłowych. Może być spowodowana m.in. przewlekłym stresem, nieprawidłową dietą, odwodnieniem, nadmiarem bodźców czy niedoborem snu. Ostatnio mówi się o niej coraz częściej, ponieważ zaobserwowano, że może być również konsekwencją przechorowania COVID-19.
Mgła mózgu pojawia się, gdy zostaje zaburzona regulacja neuroprzekaźników, cząsteczek, które odpowiadają za naszą pamięć, nastrój, samopoczucie i koncentrację poprzez przekazywanie sygnałów między naszymi neuronami. Po czym poznasz, że tego typu zaburzenia pojawiły się w Twoim organizmie? Najczęstsze objawy mgły mózgowej to:
- nadmierna senność i zmęczenie;
- dezorientacja;
- Problemy z koncentracją i pamięcią;
- upośledzenie zdolności intelektualnych.
To objawy, które mogą, ale nie muszą być dowodem na to, że cierpisz na mgłę mózgu. Dlatego ważne jest, żebyś nie stawiała diagnozy samodzielnie. Jeśli zauważysz, że Twój układ nerwowy funkcjonuje mniej sprawnie (i nie ma to związku z zarwaną nocą lub nadgodzinami w pracy), zgłoś się po pomoc do lekarza.
Jak sobie radzić z mgłą mózgową?
Aby pozbyć się objawów ze strony układu nerwowego, należy podjąć leczenie schorzenia, które jest ich źródłem. Przy odpowiedzi na pytanie o to, jak sobie radzić z mgłą mózgową, nie można zapomnieć o wadze zdrowego stylu życia. Zaburzenia ze strony układu nerwowego wynikają niekiedy z przewlekłego stresu, zbyt małej ilości snu czy źle zbilansowanej diety.
Prawidłowa dieta jest niezbędna, aby nasze komórki nerwowe mogły sprawnie funkcjonować. Brak koniecznej ilości energii oraz związków odżywczych może skutkować zaburzeniami w syntezie neuroprzekaźników, co w efekcie może prowadzić do zaburzeń w układzie nerwowym, które objawiają się właśnie kłopotami z pamięcią, rozdrażnieniem, spadkiem nastroju czy zmęczeniem.
Jeśli chodzi o ostatni punkt, zwróć uwagę na to, czy w twoim jadłospisie pojawiają się produkty bogate w:
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (m.in. tłuste ryby morskie, orzechy, nasiona chia, oleje roślinne, siemię lniane);
- witaminy z grupy B (m.in. pełnoziarniste produkty zbożowe – jeśli cierpisz na celiakię, pamiętaj, żeby wybierać tylko te bezglutenowe);
- magnez (m.in. nasiona roślin strączkowych, kasza gryczana, orzechy, nasiona słonecznika, migdały);
- przeciwutleniacze (m.in. świeże owoce i warzywa, zielona herbata).
Ważną rolę w leczeniu powikłań COVID-19 (w tym mgły mózgowej) odgrywa również witamina D. Jednak pochodzi ona przede wszystkim z syntezy skórnej, zachodzącej pod wpływem promieni słonecznych (choć i tak warto włączyć do diety produkty dostarczające tego składnika, np. mleko roślinne wzbogacone w tę witaminę). Dlatego szczególnie w okresie jesienno-zimowym zaleca się suplementację witaminy D.
Przyjmowanie suplementów diety może pomóc złagodzić objawy mgły mózgowej również w sytuacji, gdy stosujesz dietę wegetariańską lub wegańską. W przypadku eliminowania z jadłospisu produktów takich jak mięso, ryby czy mleko i jego przetwory uzupełnieniem diety mogą być nie tylko suplementy z witaminą D, lecz także z kwasami omega-3 oraz witaminą B12.
Jak sobie radzić z mgłą mózgową oprócz tego, że skonsultujesz się z lekarzem i zaczniesz stosować zasady zdrowego odżywiania? Przyczyną objawów ze strony układu nerwowego może być również przewlekły stres. Dlatego warto znaleźć sposoby na to, aby oderwać myśli od sytuacji stresowych (które mogą być również przyczyną zaburzeń snu prowadzących do zaostrzenia symptomów mgły mózgowej). Możesz skorzystać z technik relaksacyjnych, np. prostych ćwiczeń oddechowych, treningu uważności, jogi.
Aby szybciej pozbyć się uciążliwej mgły mózgowej, warto wykorzystać właściwości adaptogenów i nootropików, które będą wspierać Twój układ nerwowy oraz uzupełnić dietę o fosfolipidy, które chronią neurony, a mózg może działać bardziej wydajnie. Warto wspomóc się również ziołami. Możesz przyjmować je w formie naparów lub suplementów diety. W przypadku objawów neurologicznych stosuje się m.in.: adaptogeny zmniejszające „mgłę mózgową” to m.in Bacopa monnieri, Gotu Kola (wąkrotka azjatycka), dziurawiec zwyczajny, żeń-szeń czy różeniec górski.;
Jakie są przyczyny mgły mózgowej?
Pojęcie mgły mózgowej pojawiło się jeszcze przed wybuchem pandemii wirusa SARS-CoV-2. Dlatego nie można mówić wyłącznie o covidowej mgle mózgowej. Przyczyną wspomnianych objawów ze strony układu nerwowego może być również:
- celiakia,
- choroba Hashimoto,
- borelioza,
- nerwica,
- zespół chronicznego zmęczenia.
Objawy wspomnianych chorób nie zawsze są swoiste. Jak już pewnie zauważyłaś, niektóre dolegliwości pokrywają się ze sobą. Jeśli przyczyną mgły mózgowej jest choroba, to niezbędna jest wizyta u lekarza. Może się jednak okazać, że przyczyną mgły mózgowej jest niezdrowy styl życia. W takim przypadku wystarczy zmiana dotychczasowych nawyków. W tym momencie pojawia się jednak pytanie o to, co konkretnie należy zmodyfikować? Jaki jest związek między stylem życia a występowaniem mgły mózgu?
- Nadmierna stymulacja ośrodkowego układu nerwowego – zastanów się, jak często w ciągu dnia sięgasz po telefon czy laptopa. W dzisiejszych czasach trudno wyobrazić sobie życie bez korzystania z Internetu. Jednak bardzo często służy on nie tylko do pracy, ale i przeglądania social mediów, informacji ze świata itp. To prowadzi do nadmiernej stymulacji ośrodkowego układu nerwowego – jednej z przyczyn mgły mózgowej.
- Stres – choć mówi się, że nie boli, to po cichu wyniszcza Twój organizm. Nie tylko zwiększa ryzyko chorób (m.in. układu krążenia), ale i odbija się negatywnie na funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. Dlatego, jeśli zastanawiasz się, skąd wzięły się objawy mgły mózgowej, zastanów się, czy Twój styl życia można określić jako stresujący.
- Niezdrowa dieta – jadłospis ubogi w składniki ważne dla sprawnego funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego (wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, witaminy z grupy B, magnez, przeciwutleniacze) może być jedną z przyczyn mgły mózgu. Poza tym niestosowanie się do zaleceń diety obowiązującej w przypadku chorób z nią powiązanych (m.in. celiakii) może pogłębić problem.
- Niedostateczna ilość snu – jest on niezwykle ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, dlatego zarwane noce nie pozostają obojętne dla ośrodkowego układu nerwowego i mogą zaostrzać objawy mgły mózgowej. Przyczyną małej ilości snu nie zawsze jest nawał pracy. Zdarza się, że problem kryje się w długotrwałym stresie. W związku z tym znalezienie czasu na relaks odgrywa bardzo ważną rolę w leczeniu mgły mózgowej.
Mgła mózgowa a COVID-19
W dobie pandemii koronawirusa często mówi się o tym, jakie konsekwencje może mieć zakażenie wirusem SARS-CoV-2. Nie chodzi tu wyłącznie o uporczywy kaszel czy zaburzenia węchu i smaku. Naukowcy zaobserwowali, że problem nie kończy się wraz z uzyskaniem negatywnego wyniku testu na obecność wirusa.
Covidowa mgła mózgowa może pojawić się nawet po 3 miesiącach od zakażenia. Jej przyczyną jest prawdopodobnie „burza cytokinowa”, czyli nadmierna reakcja układ immunologicznego pojawiająca się w przebiegu COVID-19.
Zaobserwowano, że zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego pojawiają się częściej u pacjentów, którzy ciężej przeszli chorobę. Jeśli przechodziłaś zakażenie koronawirusem, możesz zaobserwować u siebie również inne objawy neurologiczne. Zalicza się do nich m.in. zaburzenia koordynacji ruchowej, długotrwałe upośledzenie smaku i węchu, bóle neuropatyczne, a także problemy z widzeniem.
Na szczęście mgła mózgowa to zespół objawów, które mają charakter przejściowy. Aby jednak Twój układ nerwowy wrócił jak najszybciej do dawnej sprawności, ważne jest kompleksowe działanie. Jeśli zauważysz niepokojące objawy, jak najszybciej zgłoś się po pomoc do specjalisty. Pomoże ustalić, czy to mgła mózgowa przy Hashimoto lub innej chorobie, czy przyczyną jest coś zupełnie innego. Dzięki temu możliwe będzie ustalenie kolejnych kroków, które powinny przywrócić Ci „jasność myślenia”.
Newsletter
Zapisz się, aby otrzymywać najlepsze oferty i zyskać dostęp do porad naszych ekspertów.
Źródła wiedzy
- Del Rio C., Collins L. F., Malani P., Long-term Health Consequences of COVID-19, „Journal of the American Medical Association” 2020.
- J. Hellmuth, T.A. Barnett, B.M. Asken, Persistent COVID-19-associated neurocognitive symptoms in non-hospitalized patients, „Journal of NeuroVirology” 2021, t. 27, nr 1, s. 191–195.
- Iddir M i wsp., Strengthening the Immune System and Reducing Inflammation and Oxidative Stress through Diet and Nutrition: Considerations during the COVID-19 Crisis, „Nutrients” 2020, nr 12(6), s.1562.
- Kjetil Gundro Brurberg i inni, Case definitions for chronic fatigue syndrome/myalgic encephalomyelitis (CFS/ME): a systematic review, „BMJ open” 2014, nr 4 (2).
- Morley J. E., COVID-19 – The Long Road to Recovery, „The Journal of Nutrition, Health & Aging” 2020.
- Ocon A. J., Caught in the thickness of brain fog: exploring the cognitive symptoms of Chronic Fatigue Syndrome, „Front. Physiol.” 2013.