Zdrowie
Mocna siódemka. Poznaj hormony, które wpływają na Twoje emocje
8 minut czytania
O emocjach w kontekście hormonów może wypowiedzieć się każda kobieta. Co miesiąc mogą dawać jej się we znaki na wielu płaszczyznach. Zanim spróbujemy je okiełznać (a nawet polubić!), trzeba najpierw je poznać.
Na pierwszy ogień – 7 hormonów, wyjątkowo mocno związanych z kobiecością. To one wpływają na Twój nastrój, emocje i samopoczucie. Ale w przypadku braku równowagi gospodarki hormonalnej ich działanie może być wręcz szkodliwe.
1 – TSH
Choć TSH nie jest wytwarzany przez tarczycę, a jedynie reguluje czynność wydzielniczą tego gruczołu, to jest niezbędny w prawidłowej konwersji hormonów tarczycy i zachowaniu równowagi całego układu hormonalnego. Prawda jest taka, że ich działanie ma również wpływ na pracę układu nerwowego.
Zachwiana równowaga hormonów tarczycy może dać o sobie znać w postaci rozdrażnienia, zwiększonej nerwowości lub wręcz przeciwnie – prowadzić do stanów depresyjnych i spadku aktywności na wielu polach.
W przypadku podejrzenia, że występujące u Ciebie objawy mogą być związane z nieprawidłowym działaniem gruczołu tarczowego, koniecznie wykonaj badania: TSH, fT3, fT4, Anty-TPO, anty-TG a także USG tarczycy.
2 – Testosteron
Znasz go doskonale, choć kojarzysz go jako męski hormon. A gdybym powiedziała Ci powiedział, że testosteron odgrywa również istotną rolę w Twoim życiu? Jego ilość w organizmie kobiety zmienia się w zależności od cyklu miesięcznego, wytwarzany jest m.in. w jajnikach i w korze nadnerczy, i jest głównym czynnikiem biorącym udział w produkcji androgenów, których odpowiednia ilość jest bardzo potrzebna również kobietom.
Kobiecy organizm zareaguje zarówno na zbyt wysoki, jak i obniżony poziom testosteronu. W płaszczyźnie emocjonalnej objawi się to np. zmianami nastroju i stanami depresyjnymi.
3 – Prolaktyna
Ważny hormon płciowy, który często jest przypisywany głównie kobietom w ciąży i karmiącym piersią. Jej wpływ na kobiecy organizm nie ogranicza się się jednak jedynie do wytwarzania mleka.
Prolaktyna bierze udział w ponad 300 reakcjach zachodzących w organizmie.
Jest zatem jednym z bardziej wpływowych hormonów! Począwszy od wsparcia karmienia piersią, poprzez działanie immunomodulujące, a na przemianach metabolicznych kończąc.
Nadmiar prolaktyny, tzw. hiperprolaktynemia, negatywnie odbija się na kondycji emocjonalnej, mogąc doprowadzić do powstawania stanów depresyjnych i – ze względu na hamujące działanie w stosunku do dopaminy – nawet ataków paniki.
4 – Kortyzol
Wbrew pozorom – jest Ci bardzo potrzebny. W nadmiarze, np. w skutek permanentnego stresu, będzie Ci szkodzić, osłabiając organizm i powodując mnóstwo skutków ubocznych. Rządy kortyzolu powodują problemy ze snem i niemożność regeneracji.
Stajesz się zmęczona i rozdrażniona, brakuje Ci cierpliwości, zalewają Cię negatywne emocje: uczucia złości, gniewu, rozczarowania, lęku, a w konsekwencji dochodzi do problemów zdrowotnych, np. z układem sercowo-naczyniowym, nerwowym i hormonalnym. Pamiętaj, że stres w odpowiednich ilościach działa mobilizująco na organizm, np. przed wykonaniem ważnego zadania. Jednak potem trzeba dbać o balans w postaci odpoczynku, żeby organizm szybciej wracał do równowagi.
5 – DHEA
Mniej znany hormon o ogromnym wpływie na organizm. Oddziałuje na procesy związane z siłami witalnymi organizmu, reguluje odporność i… przeciwdziała szybszemu starzeniu się. Wszystko poprzez niwelowanie wpływu stresu na organizm - mniej się przejmujesz, masz więcej energii i działasz w swoim rytmie.
Jednak nadmiar lub niedobór tego hormonu z pewnością odbije się na Twoim zdrowiu fizycznym i emocjonalnym (od zmęczenia, zmiany nastrojów i wysokiego poziomu irytacji przy podwyższonym poziomie DHEA, po mniejsza odporność na stres i znaczne pogorszenie samopoczucia przy poziomie obniżonym).
Wystarczy wiedzieć, jak mocno DHEA współpracuje z estrogenami, by się przekonać, że to hormon związany z kobiecym cyklem płciowym, a zatem i równowagą emocjonalną.
6 – Estradiol
To hormon o najsilniejszym działaniu spośród grupy estrogenów i mocno wpływający na cykl miesiączkowy. Co więcej, jest odpowiedzialny za rozwój kobiecych cech płciowych, ale także za dojrzewanie nasienia i poziom libido u mężczyzn.
Jak działa na emocje i nastrój? Okazuje się, że jego wpływ jest całkiem spory: wpływa na zwiększenie poziomu dopaminy, aby wzmocnić Twoją motywację i ochotę na zbliżenia. Przy odpowiednim poziomie zapobiega też stanom depresyjnym (niestety, w czasie menopauzy jego poziom znacznie spada, co prowadzi m.in. do wahań nastrojów i uczucia zmęczenia).
7 – Progesteron
Ten neurosteroid jest syntetyzowany z cholesterolu i wykazuje działanie neuroprotekcyjnie.
Niskie stężenie progesteronu skutkuje zespołem napięcia przedmiesiączkowego i możliwym rozdrażnieniem, z kolei zbyt wysoki poziom tego hormonu wiąże się z ospałością, ogólnym spadkiem energii, a nawet stanami depresyjnymi.
Progesteron odgrywa ważną rolę podczas regeneracji ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Wykazuje przy tym działanie nasenne, a poprzez oddziaływanie na receptory GABA – również uspokajające i przeciwlękowe. Jego właściwy poziom poradzi sobie z nadmiarem estrogenów, dbając o Twoją wewnętrzną równowagę.
Troska o codzienny balans
Jak poradzić sobie z atakującymi nas negatywnymi emocjami?
- Spotkaj się ze specjalistą, zrób badania, sprawdź m.in. poziom hormonów.
- Ureguluj dietę, włącz odpowiednią suplementację, aby uzupełnić niedobory.
- Wyeliminuj ze swego życia toksyny i zrezygnuj z używek.
- Znajdź czas na aktywność, zdrowy sen i świadomy odpoczynek.
- Nie rezygnuj ze swoich potrzeb i spotkań z przyjaciółmi.
- Postaw też na wzajemną życzliwość i wdzięczność, które ułatwiają radzenie sobie ze stresem i nieprzyjemnymi sytuacjami.
Newsletter
Zapisz się, aby otrzymywać najlepsze oferty i zyskać dostęp do porad naszych ekspertów.