Zdrowie

Przygotuj się do badań krwi

Anna Podgórska

Warto zapamiętać

Regularne wykonywanie badań pozwala ocenić stan zdrowia i podjąć działanie w przypadku niepokojących objawów.

Niektóre suplementy diety, preparaty witaminowe lub leki mogą zakłócić wyniki badań.

Wykonaj podstawowe badania przynajmniej raz w roku, np. w swoje urodziny.

Wyniki badań należy omówić z lekarzem.

7 minut czytania

Przygotowanie do badań krwi jest bardzo istotnym elementem. Warto wziąć pod uwagę sposób odżywiania w dniach poprzedzających ich wykonanie, ale również leki i suplementy diety, które na co dzień przyjmujesz. Jeśli to możliwe, unikaj też sytuacji stresowych - dzięki temu wyniki będą rzetelne. Sprawdź, co jeszcze należy wziąć pod uwagę wykonując badania krwi.

Czy należysz do osób, które gdy tylko słyszą o badaniach profilaktycznych od razu mówią, że “lepiej nie wiedzieć”? Mam nadzieję, że nie, bo regularne wykonywanie badań krwi jest niezwykle ważne. Pozwala na ocenę stanu zdrowia oraz podjęcie szybkiego działania i dalszej diagnostyki w przypadku wyników, które mogą świadczyć o stanie chorobowym.

Przynajmniej raz (a najlepiej dwa razy) w roku powinniśmy wykonać podstawowe badania. Jeśli cierpisz na choroby przewlekłe, lekarz może zlecić je nawet częściej.  Do badań należy się odpowiednio przygotować. Zobacz, jakie czynniki powinnaś wziąć pod uwagę planując badania krwi.

GODZINA POBRAŃ

Do punktu pobrań należy zgłosić się najlepiej w godzinach porannych. Jest to szczególnie ważne dla takich parametrów jak TSH oraz fT4, ponieważ te hormony są wydzielane w rytmie dobowym. Oznacza to, że ich stężenie może wahać się w zależności od pory dnia. W sytuacji, kiedy wstajesz regularnie np. o godzinie 9.30, możesz badanie zrobić nieco później.

ŻYWIENIE

Najlepiej, jeśli krew będziesz pobierać na czczo. Oznacza to, że powinna być zachowana co najmniej 12 godzinna przerwa między ostatnim posiłkiem a pobraniem. Niezachowanie tej przerwy może skutkować zafałszowaniem  wyników części badań. W okresie przed badaniami stosuj swój standardowy i dotychczasowy model żywienia, ale zwróć uwagę by ostatni posiłek był lekki. Na kolację zjedz np. sałatkę.

SUPLEMENTACJA I LEKI

Jeśli stosujesz jakieś leki lub suplementy diety, skonsultuj z lekarzem potrzebę ich ewentualnego odstawienia przed badaniem. Niektóre suplementy diety, preparaty witaminowe lub leki mogą zakłócić metodę oznaczenia, a inne wpłynąć na pracę enzymów czy poziom hormonów. Oczywiście niektórych nie powinno się odstawiać lub nie mają wpływu na wyniki badań, ale o tym powinien zdecydować Twój lekarz prowadzący.

AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA

Nie powinniśmy również zmieniać swojej aktywności fizycznej przed badaniem. Co to oznacza w praktyce? Jeśli Twoja aktywność fizyczna ogranicza się do wyjścia do sklepu, aktywnej pracy czy spacerów, nie powinnaś jej zwiększać przed pobraniem krwi. Jeśli zaś od kilku lat trenujesz regularnie, zrezygnuj z intensywnego treningu na dzień przed pobraniem krwi.

CZYNNIKI STRESOWE

Ostra kłótnia z partnerem tuż przed badaniami? Choć czasem to trudne, postaraj się ograniczyć sytuacje wywołujące duży stres. Może on zaburzyć przede wszystkim pracę hormonów, takich jak kortyzol, prolaktyna, TSH, albumina, wazopresyna, insulina czy angiotensyna. W dniu badań bądź bardziej wyrozumiała na to, co zwykle powoduje u Ciebie zdenerwowanie :)

CYKL MENSTRUACYJNY

U kobiet czynnik ten ma ogromny wpływ na wyniki badań krwi. Dlatego też, w zależności od dnia cyklu powinnaś oznaczać konkretne hormony. Warto też zapisać, w którym dniu cyklu była pobierana krew. Morfologię i żelazo warto wykonać poza menstruacją.

Co warto zbadać?

Profilaktyka w postaci wykonywania badań jest niezwykle istotna i może niekiedy uratować życie. Ale ważna jest również w sytuacji, gdy dotyczą nas objawy takie jak nadmierne wypadanie włosów, ciągłe zmęczenie, osłabienie organizmu, suchość i szarość cery.

Poniżej znajduje się lista podstawowych badań, które warto wykonać zarówno wtedy, gdy coś nas niepokoi, jak również rutynowo, dla kontroli stanu swojego zdrowia.

  • morfologia ogólna z rozmazem
  • lipidogram
  • glukoza na czczo
  • insulina na czczo
  • TSH, ft3 i ft4, aTPO, aTG (p/ciala przynajmniej raz w zyciu jesli wychodza ujemne)
  • ALT, ASPT
  • witamina D3 – 25(OH)D3 –
  • badanie ogólne moczu

Dodatkowo: 

  • kreatynina, eGFR
  • CRP, OB
  • Elektrolity
  • ferrytyna, żelazo
  • witamina B12
  • kwas foliowy
  • opcjonalnie selen i cynk.

Teraz już wiesz, co należy wziąć pod uwagę udając się na badania, aby były one w pełni wiarygodne. Znasz też parametry, które warto zbadać. Możesz wydrukować sobie taką listę i ustawić przypomnienie w swoim telefonie na dzień swoich urodzin (lub inną ważną datę), aby corocznie powtarzać ten zestaw badań. Wtedy na pewno o niczym nie zapomnisz.

Autor
Anna Podgórska
Dietetyk kliniczny
Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz psychodietetyk. Od 7 lat pracuje z pacjentami, prowadzi też liczne szkolenia o tematyce żywieniowej. W swojej praktyce stawia na indywidualne podejście oraz metodę małych kroków. Wyznaje zasadę iż na zdrowie i samopoczucie składają się nasze codzienne wybory dotyczące nie tylko diety, ale i stylu życia.
Podziel się
Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna.
Przeczytaj również